فيلتر(Filter)
اولين و اصلیترين قسمت در مجموعه واحد مراقبت فيلتر میباشد. اين بخش وظيفه جداسازي ذرات جامد موجود در هوا را بر عهده دارد. وجود آلودگي در هوا باعث اختلال در عملکرد شيرها و عملگرها میشود در ضمن عمر اين قطعات را نيز کاهش میدهد. فيلتر باقیمانده آب موجود در هوا را نيز میگيرد. اساس عملکرد آن چنين است که هوا با ورود به فيلتر از روي صفحهاي میگذرد که اين صفحه به هوا حرکت دوراني میدهد. اين حرکت باعث ايجاد نيروي گريز از مرکز شده و بدين طريق ذرات جامد و آب از هوا جدا میشوند و در ته کاسه فيلتر رسوب میکنند. سپس هوا از ميان سنگ فيلتر زينتري عبورکرده و تصفيه میشود. سنگ فيلتر با توجه با ابعاد مشبندي آن میتواند ذرات با ابعاد گوناگون را از خود عبور دهد. سنگ فيلتر متداول 20 ميکرومتر میباشد اين سنگ میتواند تنها ذرات کوچکتر از 20 ميکرومتر را از خود عبور دهد. سنگ فيلتر پس از مدتي کثيف میشود و اين امر موجب افت فشار خواهد شد؛ لذا بايد سنگ را تعويض يا تميز نمود(تعويض سنگ توصيه میشود.).
آب جمع شده در کاسه پس از رسيدن به حد معيني بايد تخليه شود که اين عمل توسط يک شير تخليه صورت میگيرد. در صورتي که تخليه دستي مشکل باشد و يا ميزان رطوبت زياد باشد توصيه میشود از فيلترها با تخليه اتوماتيک استفاده شود.
شير تنظيم فشار ( Pressure Regulator)
جهت ثابت نگهداشتن فشار کاري مستقل از نوسانات فشار شبکه از اين شير استفاده میشود. بايد توجه داشت فشار اوليه (ورودي) در اين شير همواره از فشار ثانويه (خروجي) بيشتر باشد زيرا اين وسيله نمیتواند بعنوان تقويت کننده فشار عمل کند. دو نوع شير تنظيم فشار وجود دارد؛ يکي همراه با دهانه تخليه است و فشار اضافي بوجود آمده در شبکه را با خارج کردن هوا از بين میبرد و ديگري بدون دهانه تخليه میباشد که در آن امکان تخليه هوا وجود ندارد.
روغنپاش ( Lubricator)
توسط روغنپاش میتوان ادوات پنيوماتيکي را روغنکاري نمود. روغنکاري قطعات متحرک سيلندرها و شيرها موجب کاهش اصطکاک و در حين حال مانع سائيدگي قطعات میشود. در ضمن روغنکاري موجب می شود که قطعات تا حدودي در برابر زنگزدگي محافظت بشوند. البته بايد توجه داشت که قطعاتي که در مدارهاي کنترلي پنيوماتيکي کار میکنند بهتر است از هواي عاري از روغن استفاده نمايند. روغنپاش بايد پس از فيلتر و شير تنظيم فشار قرارگيرد. بايد توجه داشت که روغني را استفاده نمود که با نشتبندها سازگار باشد و باعث از بين رفتن آنها نگردد. در مجموع روغنهايي با پايه نباتي جهت استفاده در روغنپاش توصيه میشود.( به هيچ وجه استفاده از روغن هيدروليک توصيه نمیشود.) از جمله اين روغنها میتوان به روغنهاي AWS AWS و AWSشرکت CASTROL و يا TELLUS TELLUS و TELLUS شرکت SHELL اشاره نمود.
واحد مراقبت(Air Treatment Unit)
از کنار هم قرار گرفتن تجهيزاتي که در بالا ذکر شد واحد مراقبت ايجاد میشود. در واقع هوا پس از عبور از واحد مراقبت آماده مصرف در تجهيزات پنيوماتيکي میباشد. هر واحد مراقبت معمولاً از يک فيلتر، يک شير تنظيم فشار، يک روغن زن و يک نمايشگر فشار تشکيل شدهاست. البته علاوه بر تجهيزات فوق برحسب نياز، میتوان از ميکروفيلتر، شير راهاندازآرم(Soft Start Valve) و يا پرشرسوئيچ نيز استفاده نمود. قبل از هر واحد مراقبت بايد يک شير قطع و وصل نصب گردد اين شير میتواند به صورت دستي، برقي و يا پنيوماتيکي عمل کند.